آشپزخانه‌ها، مهم‌ترین قسمت هر خانه‌ای می‌باشند و باتوجه‌به طراحی‌های مدرن و امروزی، معمولاً بخشی به‌عنوان کانتر، اپن، جزیره و پیشخوان آشپزخانه در نظر گرفته می‌شود. کانترها معمولاً از یک یا دو سمت به دیوار متصل می‌شوند، درحالی‌که آشپزخانه جزیره، دارای کانتر متحرکی است که وسط آشپزخانه قرار می‌گیرد.

پیشخوان آشپزخانه یا صفحه روی کابینت یا کانتر، یکی از کاربردی‌ترین قسمت‌های یک آشپزخانه است. پیشخوان آشپزخانه، هم محل قرارگیری وسایل و تزئینات آشپزخانه است و هم محلی برای آماده‌سازی موادغذایی در آشپزی. به همین دلیل است که مدل و جنس پیشخوان آشپزخانه بسیار مهم می‌شود. بنا به سلیقه، می‌توان جنس این پیشخوان و کابینت‌ها را یکسان انتخاب نمود و یا از دو جنس کاملاً متفاوت.

اهمیت جنس پیشخوان آشپزخانه، به‌خاطر تماس مستقیم و همیشگی آن با انواع مواد غذایی، لکه‌های چربی و بخار آب است. متریال‌های جدید صفحه روی کابینت، همه ضد آب و ضد لکه هستند.

انواع پیشخوان‌های آشپزخانه براساس متریال

1. سنگ مرمر

صفحات میز سنگ مرمر در سال‌های اخیر به دلیل زیبایی و پیشرفت، بسیار مورداستفاده قرار می‌گیرد، زیرا این سنگ طبیعی، حالتی تمیز و معاصر به یک آشپزخانه می‌دهد. هیچ‌چیز دیگری به نظر نمی‌رسد که کاملاً شبیه به سنگ مرمر سفید روشن باشد، اما صفحات میز سنگ مرمر در رنگ‌های دیگری نیز وجود دارد، از جمله: سایه‌های خاکستری، قهوه‌ای، مات و حتی سبز. مرمر درخشش خاصی دارد که آن را به زیباترین سنگ طبیعی تبدیل می‌کند. این سنگ، مطمئناً عملی‌ترین انتخاب نیست؛ ولی نرم‌تر از سنگ‌های طبیعی دیگر است، بنابراین باید مراقب باشید زیرا اگر مستقیماً روی آن برش بزنید، خراشیده می‌شود.

مسئله دیگر در مورد سنگ مرمر متخلخل بودن آن است، براین‌اساس، یک لکه ساده می‌تواند به‌راحتی به لکه‌های دائمی تبدیل شود.

یکی از جنبه‌های منحصربه‌فرد سنگ مرمر این است که به طور طبیعی درجه حرارت کمی را حفظ می‌کند. گرچه سنگ مرمر مجلل و پیشرفته به نظر می‌رسد اما برخی از انواع آن، می‌تواند بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر از آنچه شما تصور می‌کنید، باشد.

2. کوارتز

اگر یک پیشخوان بادوام همه‌کاره می‌خواهید کوارتز می‌تواند بهترین انتخاب برای شما باشد. میزهای کوارتز از کوارتز ۱۰۰ درصد ساخته نشده‌اند بلکه یک سنگ کامپوزیت هستند که از کوارتز طبیعی همراه با چسب رزین ساخته شده‌اند. این سنگ غیرمتخلخل، فوق‌العاده سخت است و هرگز نیازی به آب‌بندی مجدد ندارد.

پیشخوان‌های کوارتز یکی از بهترین و جدیدترین پیشخوان‌های مصنوعی و صنعتی هستند که دارای مواد ضدباکتری، ضد آب و ضد لکه هم می‌باشند. پیشخوان کوارتز رفته‌رفته جای مواد طبیعی مانند پیشخوان‌های سنگ طبیعی را می‌گیرد. این پیشخوان‌ها به دلیل وجود کریستال‌های کوارتز و مواد طبیعی دیگر بسیار زیبا هستند و در طرح و رنگ‌های مختلف موجود می‌باشند. پیشخوان‌های کوارتز نسبت به دیگر پیشخوان‌ها ضدضربه و بسیار سخت و مقاوم‌تر بوده و در برابر خراش، آسیب‌پذیری کمتری دارند.

اما باید بدانید پیشخوان‌های کوارتز، تقریباً سنگین و گران‌قیمت هستند و توسط افراد متخصص قابل‌نصب می‌باشند. نهایتاً پیشخوان‌های کوارتز، زیبایی سنگ‌های طبیعی و انعطاف‌پذیری سطوح جامد را ارائه می‌دهند و به همین دلیل ایده‌آل هستند.

3. سنگ گرانیت

میزهای گرانیتی به دلیل دوام زیاد بین سنگ‌های طبیعی، از قدیمی‌ترین استانداردهای پیشخوان محسوب می‌شود. گرانیت در طیف وسیعی از رنگ‌های تیره و روشن، با انواع و اقسام مختلف موجود است. اگر دوست ندارید در محیط منزل خود از متریال‌هایی که مواد شیمیایی دارند استفاده کنید، سنگ گرانیت انتخاب ایده آلی برای شما خواهد بود. گرانیت یک سنگ آذرین است که عمدتاً از مواد معدنی کوارتز و فلداسپات تشکیل شده و استفاده از آن به‌عنوان پیشخوان آشپزخانه یک سرمایه‌گذاری بلندمدت به شمار می‌رود؛ چون هیچ‌گاه ارزش و قیمت خود را از دست نخواهد داد.

یکی دیگر از ویژگی‌های منحصربه‌فرد گرانیت این است که می‌توان آن را با انتخاب‌های مختلف لبه، از جمله مربع، مورب، اژ - که به شکل S است - و همچنین بولنوز نیمه و کامل برش داد. میزهای گرانیتی به نگهداری بسیار کمی نیاز دارند و مراقبت از آنها آسان است، اما بهتر است از محصولات تمیزکننده سخت استفاده نکنید و فقط به کمی آب و صابون اکتفا نمایید. بعضی از گرانیت‌ها، بیش از سایرین متخلخل هستند و ممکن است به‌منظور جلوگیری از ایجاد لکه، به آب‌بندی دوره‌ای نیاز داشته باشند. گرانیت در برابر حرارت مقاوم است، بنابراین می‌توانید قابلمه‌ها را مستقیماً از روی اجاق بردارید و آنها را روی پیشخوان گرانیت قرار دهید. ولی مستقیماً بر روی گرانیت برش نزنید زیرا این سنگ آن‌قدر سخت است که چاقوهای شما را کند خواهد کرد.

بطور خلاصه، گرانیت بسیار متراکم و بادوام، سخت، ضدضربه، ضد ترک و ساییدگی، مقاوم در برابر اسید و مواد شیمیایی و خود فاقد مواد شیمیایی مضر است ولی به اندازه کورین، کوارتز و مارمونایت ضد لک نیست.

4. بتن

میزهای بتنی، یک روش عالی برای افزودن جلوه خاصی به آشپزخانه‌های مدرن و صنعتی هستند. بتن ظاهری کاملاً جسورانه و چشمگیر دارد و تقریباً غیرقابل تخریب است. پیشخوان‌های بتنی به‌صورت تجاری موجود هستند و ساخت آن توسط خود شما ایده آل نیست. همچنین باید آب‌بندی شود.

اما بتن خیلی کامل نیست. این میزها می‌توانند به دلیل نشست یک‌خانه ترک بخورند ولی درعین‌حال نیز ترمیم آنها بسیار آسان است. پیشخوان‌های بتنی یک انتخاب متفاوت اما خاص هستند، در طرح‌ها، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلف موجود بوده و ظاهر درخشانی دارند.

فقط دقت داشته باشید که این نوع از پیشخوان‌ها، بسیار سنگین و گران‌قیمت بوده و به کمک تخصصی نیاز دارند و به‌صورت سفارشی ساخته می‌شوند.

5. فولاد ضدزنگ

فولاد ضدزنگ همیشه یک انتخاب محبوب برای آشپزخانه‌های تجاری بوده است اما اکنون در مسکونی‌ها نیز به یک‌روند ایده‌آل تبدیل شده است. این نوع میز پیشخوان، یک روش فوری است که ظاهری شیک و صنعتی به آشپزخانه شما می‌بخشد.

اگر فولاد ضدزنگ را به‌درستی تمیز کنید، نگهداری آن آسان است اما هرچه، مدت‌زمان بیشتری کثیفی روی آن را برجای بگذارید، تمیز کردنش نیز دشوارتر می‌شود. میزهای ضدزنگ را می‌توانید با کمی آب و صابون یا محصولی که مخصوص این سطوح فرموله شده است، تمیز کنید. همچنین این پیشخوان‌ها، اثر انگشت و لکه‌های آب را به‌راحتی نشان می‌دهند، بنابراین برای خانه‌ای با کودکان خردسال خیلی ایده‌آل نیست. یکی دیگر از مشکلات میز فولاد ضدزنگ این است که می تواند فرورفتگی ایجاد کند و خراشیده شود. اما در بیشتر موارد، فوق‌العاده بادوام و کاملاً غیرمتخلخل است.

6. لمینت

 صفحات میز لمینت که اغلب با نام تجاری Formica خوانده می‌شوند، در طول دهه‌های ۸۰ و ۹۰ بسیار محبوب بوده‌اند. درحالی‌که قدیمی به نظر می‌رسند. این محصول، غیر متخلخل است و باکتری را جذب نمی‌کند، هرگز نیازی به آب‌بندی مجدد ندارد و با کمی آب و صابون تمیز می‌شود، به‌راحتی در اثر گرما آسیب می‌بیند و برخلاف سایر مواد مصنوعی یا سنگ‌ها، به ارزش فروش خانه اضافه نمی‌کند.

پیشخوان لمینت از لایه باریک لمینت و ام‌دی‌اف تشکیل شده است و با رنگ و سبک مختلف تولید می‌شود. این پیشخوان‌ها، یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین نوع پیشخوان هستند و نصب آنها آسان می‌باشد. لمینت ممکن است به‌آسانی پوسته داده و آسیب ببیند و در مقایسه با مواد دیگر، سبک و ضعیف به نظر می‌رسد. گرچه درگذشته لمینت‌ها ظاهر تکراری داشتند اما امروزه، تنوع آنها یک نقطه قوت محسوب می‌شود. پس آنها را دست‌کم نگیرید.

7. کاشی

میزهای کاشی اوج شکوفایی خود را در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ داشتند اما دوباره به چرخه پیشخوان‌ها بازگشته‌اند. کاشی‌ها در اندازه‌ها و اشکال مختلف از مربع‌های کلاسیک گرفته تا کاشی‌های شش‌ضلعی و در مواد مختلف، از جمله چینی، سرامیک و حتی سنگ‌های طبیعی مثل گرانیت، کوارتز و مرمر موجود است. درحالی‌که نگهداری و دوام کاشی به ماده آن بستگی دارد ولی همه میزهای کاشی دارای یک مسئله مشترک هستند، اینکه خطوط دوغاب، برای تمیز نگاه‌داشتن می‌تواند یک چالش باشد؛ بنابراین، اگر میز آشپزخانه شما کثیف می‌شود، می‌توانید دوغاب کاشی را با رنگ تیره در نظر بگیرید. براساس اینکه پیشخوان‌های کاشی سرامیک از کاشی‌های مجزا که روی سطح نصب می‌شوند، به دست می‌آیند و درزها به‌آسانی لکه شده و تمیزکردن آن دشوار است؛ شما می‌توانید از سرامیک و پرسلان های امروزی در اندازه های بزرگ استفاده نمایید که مشکل پیدا بودن درزها را از بین می‌برد.

کاشی از نظر ارزانی پس از لمینت قرار می‌گیرد و نصب آن آسان است. جدیدترین نوع این کاشی‌ها، سرامیک‌های پرسلان مدرن هستند که طراحی خاصی داشته و در طرح چوب، سنگ و مواد دیگر یافت می‌شوند. اما درعین‌حال شکننده و آسیب‌پذیر هستند، تعمیر آنها دشوار بوده و باید سرامیک آسیب‌دیده را تعویض کرد.

دقت داشته باشید انواع این کاشی‌ها، تفاوت‌هایی نیز باهم دارند. به‌عنوان‌مثال:

کاشی گرانیت: این کاشی‌ها کوچک بوده و به کاشی سرامیک شباهت دارند و با کمک یک‌لایه سیمان نصب می‌شوند. تا حدی با پرستیژ است ولی نه به‌اندازه گرانیت خالص. ارزان‌ترین و آسان‌ترین نوع گرانیت برای نصب است. از گرانیت خالص یا مدولار باریک‌تر بوده و در برابر شکست، آسیب‌پذیرتر است. مانند تمام سنگ‌های طبیعی عایق‌بندی می‌شود تا از بروز لکه پیشگیری شود.

کاشی شیشه بازیافتی: این کاشی‌ها هم به سرامیک شباهت دارند. یک راه ارزان برای استفاده در پیشخوان آشپزخانه است و به‌راحتی نصب می‌شود. مثل کاشی‌های دیگر درزهای میان آنها، لکه می‌شود. شکننده است و در معرض آسیب و خراش است. چندان مقاوم نیست و بهتر است برای دیوار به کار رود.

پرسلان: امروزه متریال دیگری ساخته شده که زیرمجموعه انواع کاشی و سرامیک به‌حساب می‌آید. پرسلان بسیار مقاوم‌تر از سرامیک بوده و ضد آب است. دلیل مزیت پرسلان نسبت به سرامیک فرآیند پخت آن در دمای بسیار زیاد است که باعث دوام بالا و متراکم شدن آن می‌شود. سپس سطح آن را پولیش می‌کنند و از این لحاظ به آن سرامیک نانو پولیش هم می‌گویند. پرسلان سرامیک، بسیار سخت و مقاوم، دارای سطح غیرمتخلخل، ضد آب، صددرصد ضد لکه، ضد حرارت، قابل بازیافت و دارای قیمت بسیار مناسب است.

8. سطح جامد

انتخاب این نوع میز پیشخوان فواید بسیاری دارد. این نوع پیشخوان ضد لک و بدون درز است. بااین‌حال، مهم است که بدانید در برابر حرارت مقاوم نیست. پیشخوان سطح جامد، در مقایسه با گرانیت و سنگ‌های طبیعی دست‌ساز است و از لایه‌های اکریلیک مصنوعی، رزین و پلی‌استر ساخته می‌شود و گاهی اوقات کمی پودر سنگ هم به آن می‌افزایند. این مواد با چسب آمیخته شده و به‌عنوان پیشخوان استفاده می‌شوند؛ البته گاهی اوقات در سینک هم به‌کاررفته و آن را به پیشخوان وصل می‌کند.

پیشخوان‌های سطح جامد در مقایسه با کوارتز صنعتی و سنگ ارزان‌تر هستند، با اینکه ظاهر آن شبیه گرانیت و کوارتز است. خراش‌های کوچک و جزئی بر روی آن، با سنباده رفع می‌شود زیرا به‌سادگی در معرض خش و آسیب قرار دارد، در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف موجود می‌باشد. سطح جامد که درگذشته یک جنس گران بود؛ در حال حاضر جانشین ارزان محصولات سنگ صنعتی مانند کوارتز محسوب می‌شود، چندمنظوره است و تمیزکردن آن آسان می‌باشد.